Cursus
De Vooruitkijkspiegel - Techno-ethische toekomstverhalen
Droom je van een betere toekomst waarin robots het vuile werk doen? Of
maak je je zorgen over de wereld waar je kinderen straks in moeten leven?
Laat de toekomstverhalen in De Vooruitkijkspiegel uw fantasie prikkelen en ga
met mij en mede-cursisten in gesprek. Na een speelse inleiding op
toekomstverkenningen en de verhalen in De Vooruitkijkspiegel, gaan we vier keer
in gesprek over een van de verhalen. Geniet van de belevenissen van de figuren
in de verhalen en vorm spelenderwijs je eigen mening over wenselijke en onwenselijke technologische
ontwikkelingen die vandaag nog in de kinderschoenen staan, maar morgen zomaar
werkelijkheid kunnen worden.
Verhalen die worden besproken:
- "Klimaatverwisseling". Hierin worden twee heel verschillende
oplossingen voor klimaatbestendige steden tegenover elkaar gezet. Twee meisjes,
Diana en Isabel leven in twee steden waarin tegengestelde oplossingen zijn
gevonden voor de effecten van klimaatverandering. De burgers van Lokor is een
organische en veganistische levenswijze opgelegd, binnen de goed-bewaakte
grenzen van de stad waarin het water ongehinderd door de straten stroomt. De
burgers van de kosmopolitische stad Kostech worden ondersteund en gecontroleerd
door robots en andere hightech snufjes. Buitenlandse handel en migratie worden
ingezet voor het algemeen nut. Na een ontmoeting tussen de meiden komen ze op
het idee dat je klimaatverandering ook anders het hoofd kan bieden dan
gebruikelijk is in hun eigen stad
- "De Babylonische migrant". We zijn in dit verhaal allemaal
wereldburgers, continu onderweg naar een nieuwe baan of studie, of op vakantie.
Iedereen leert alleen nog maar de eigen moedertaal. Elk tweejarig kind krijgt
een meegroeiend taalimplantaat. Alle gesproken en geschreven taal wordt
automatisch omgezet naar de moedertaal van de drager. De Nederlandse Jeltje is
met vijf anderstalige reisgenoten op trektocht in de Amazone, waar ze
blootgesteld worden aan stuifmeel van een tot dan toe onontdekte bloem.
Hierdoor worden ze acuut allergisch voor hun implantaat. Ineens begrijpt
niemand de ander meer. Hoe komen ze veilig thuis?
- "Mijn 3D-geprinte hart klopt in eeuwigheid". Hierin is de
dood al zo goed als uitgebannen. Iedereen is prosument – verenigt producent en
consument in zich - en heeft thuis een 3D-printer om alles te maken, tot reserveorganen
aan toe. Al twintig jaar is geen mens ter wereld gestorven door natuurlijke
oorzaken. Dan staat een nieuwe profeet op die de weg wijst naar de hemel. Is
zij een rattenvanger of de redder der mensheid?
- "Bruto Nationaal Geluk," waarin het Bruto
Nationaal Product als maatstaf om de welvaart van landen te vergelijken is
vervangen door het Bruto Nationaal Geluk. De eerste jaren blijft Nederland mondiaal
in de top-tien, maar daarna wordt een mysterieuze daling ingezet, naar de
vijftigste plaats in 2035. In dat jaar roept de regering een referendum over
het Nationaal Geluk Actieplan uit. Ze leggen drie opties voor: 1) Alle
scholieren tussen 4 en 18 jaar krijgen antidepressiva in hun schoolontbijt; 2)
De media mogen alleen nog positief nieuws brengen; of 3) Nederland vervangt het
Bruto Nationaal Geluk weer door het vertrouwde kapitalistische Bruto Nationaal
Product.