Filosofie van het Dagelijkse Leven: Wie is de mens

Cursus

Filosofie van het Dagelijkse Leven: Wie is de mens

Als je gevraagd wordt: wie ben je, wat is dan je antwoord? Waarschijnlijk noem je je naam. Maar weet ik dan wie je bent? Waar vraagt deze vraag ‘wie ben je’ eigenlijk naar? Hoe verschilt het wat, het dat en het wie zich van elkaar? In deze editie van Filosofie van het Dagelijkse Leven gaan we op onderzoek uit naar het ‘wie’ van de mens.

Een mens is meer dan een bewust dier, het is vooral een persoon. Maar wat is een persoon? Is een persoon het atomaire individu, het enkelvoudige organisme met een identificeerbare naam, met lichamelijke kenmerken en psychische hoedanigheden? Of is de persoon diens maatschappelijke positie, diens ambt, beroep of functie? Of is de persoon een representant, exemplaar of onderdeel van een cultuur, een volk of groep? Met andere woorden, wordt wie je bent bepaald door iets eigens aan jou (essentie), door iets uiterlijk van jou (hoedanigheid) of door de plek die je in de wereld inneemt (positie)? Of is het diens eigen contingente levensloop, de unieke persoonlijke verhalen en ervaringen – de (auto)biografie?

Vandaag de dag horen we vaak de term ‘personalisme’ rond zingen, als een poging om afstand te doen van het doorgedreven individualisme van het Westerse neoliberalisme zonder te vervallen in een strikt communitaristisch socialisme van bijvoorbeeld een Chinees Communisme. Wat wordt met personalisme eigenlijk bedoeld? Is het een antropologische term, een politieke beweging of een oproep tot aandacht voor het concrete leven van een specifiek en uniek mens strekkend tussen een privéleven en een maatschappelijk leven?

In deze cursus gaan we filosoferen over hoe we dit ‘wie’ van de mens moeten begrijpen. We zullen nadenken over de betekenis van de mens voor zichzelf en voor zijn medemens. Filosoferen over de mens kan niet slechts het beschrijven van zijn natuur uitmaken, maar is ook altijd een vragen naar zichzelf, de concrete particuliere in de wereld zijnde mens. Het zal dus in deze cursus ook gaan om het stellen van de vraag aan jezelf: wie ben ik en hoe moet ik dat begrijpen?